อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะชุมพร เป็นอุทยานแห่งชาติที่ตั้งอยู่ในจังหวัดชุมพร มีพื้นที่ 324.42 ตารางกิโลเมตร (198,125 ไร่) ครอบคลุมพื้นที่หลายอำเภอ ได้แก่ อำเภอทุ่งตะโก อำเภอปะทิว อำเภอเมืองชุมพร (ที่ตั้งของที่ทำการอุทยาน) อำเภอสวี และอำเภอหลังสวน มีหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติ 2 แห่ง คือหน่วยหาดลกแพะและหน่วยทุ่งคา
อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะชุมพร ประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติเมื่อปี พ.ศ. 2532 แรกเริ่มใช้ชื่ออุทยานแห่งชาติหาดทรายรี มีพื้นที่ทั้งทางบกและน้ำ พื้นที่ส่วนใหญ่มีลักษณะเป็นป่าชายเลนและชายหาดทอดยาวจากทิศเหนือลงมายังทิศใต้ มีสถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจ เช่น อ่าวทุ่งมะขามน้อย อ่าวทุ่งมะขามใหญ่ อ่าวท้องตมใหญ่ หาดทรายรีสวี อ่าวมะม่วง อ่าวท้องตมน้อย หาดอรุโณทัย และอ่าวท้องครก เป็นต้น ส่วนพื้นที่ทางทะเลประกอบด้วยเกาะน้อยใหญ่มากกว่า 40 เกาะ เช่น เกาะง่ามใหญ่ เกาะง่ามน้อย เกาะมะพร้าว เกาะมาตรา เกาะละวะ เกาะลังกาจิว และเกาะกุลา ซึ่งหลายเกาะมีแนวปะการังและฝูงปลาที่สวยงามเหมาะกับการดำน้ำ ที่ทำการอุทยานฯ ตั้งอยู่บริเวณปากคลองท่าจระเข้ บ้านโพงพาง ตำบลหาดทรายรี มีอาคารศูนย์บริการนักท่องเที่ยว มีสะพานไม้ และสะพานแขวน เป็นเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติเลียบคลองเข้าไปในป่าชายเลน สามารถเดินหรือพายเรือคายักเที่ยวชมป่าชายเลนศึกษาระบบนิเวศได้ กิจกรรมที่น่าสนใจในอุทยานฯ คือ พาย Sup Board บริเวณที่ทำการอุทยานแห่งชาติหมู่เกาะชุมพร ลอดซุ้มป่าโกงกาง พร้อมชมความสวยงามของธรรมชาติที่ยังคงความอุดมสมบูรณ์ทั้งพรรณไม้และสัตว์น้ำ